Zaczyna się realizacja Krajowego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej. W perspektywie na lata 2023-2027 nie zabrakło wielu nowości. „Odstępujemy w roku składania wniosków 2023 od zazielenienia, wzajemnej zgodności, natomiast wchodzą ekoschematy. Podstawowa płatność to jest 118 euro dla gospodarstw przy spełnieniu warunkowości, natomiast resztę pieniędzy się szuka w schematach, teraz jak się przygotować, żeby z tych schematów coś wziąć tych pieniędzy?” - mówi Romuald Tański, prezes Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej.
W konferencji wzięli udział przede wszystkim rolnicy oraz przedstawiciele organizacji i instytucji działających w otoczeniu rolnictwa. „W ciągu tygodnia wyczerpały nam się miejsca, pomimo że było 200 miejsc zaplanowanych, dostaliśmy 250 zgłoszeń. Wchodzą nowości w planie, tematy trudne, rozporządzenia dopiero się ukazują do planu, dopiero są w konsultacjach i wszyscy jesteśmy ciekawi tego, co nas czeka” – przyznaje Jerzy Salitra, członek zarządu Izby.
Konferencję poprowadził Karol Bujoczek, redaktor naczelny miesięcznika TOPAGRAR. Przybliżył również słuchaczom definicję Krajowego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej. „Krajowy Plan Strategiczny określa tak naprawdę zasady, na jakich realizowana będzie Wspólna Polityka Rolna, zreformowana Wspólna Polityka Rolna w ramach Europejskiego Zielonego Ładu. Wszystko zależy od tego właśnie, jak te założenia, aby polityka rolna, jednocześnie rolnictwo było bardziej prośrodowiskowe, bardziej zrównoważone” – podkreśla Karol Bujoczek.
Gośćmi specjalnymi konferencji byli: Joanna Czapla, dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Bogdan Pomianek – zastępca dyrektora Departamentu Wspólnej Polityki Rolnej w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Uczestnicy spotkania mieli nie tylko okazję wysłuchać prelekcji, ale też zadać pytania i rozwiać wątpliwości dotyczące nowej perspektywy Krajowego Planu Strategicznego. „Nowością jest to, że większe akcenty zostały położone na kwestie związane z klimatem, środowiskiem, dobrostanem zwierząt. W ramach całej Wspólnej Polityki Rolnej państwa członkowskie muszą co najmniej 40 procent środków przeznaczyć na realizację celów klimatycznych” – przypomina Joanna Czapla. Ekoschematy budzą wiele wątpliwości wśród rolników. Jak zapewnia Ministerstwo Rolnictwa, zaplanowano je tak, by każdy rolnik, niezależnie od profilu działalności, mógł z nich skorzystać. Kwota dofinansowania w ramach ekoschematu uzależniona jest od wprowadzonych praktyk. „Mamy tutaj takie praktyki, jak plan nawożenia, plan nawożenia z wapnowaniem, ekstensywny wypas do trwałych użytków zielonych, mamy uproszczony system uprawy, chodzi o odejście od uprawy późnej, mamy międzyplony, wsiewki” – wymienia Joanna Czapla.
Pierwszy nabór wniosków trwa od 15 marca do 15 maja.
Ważnym punktem konferencji była debata na temat bieżącej sytuacji w rolnictwie, w której udział wzięli: Krzysztof Jurgiel – poseł do Parlamentu Europejskiego, Zbigniew Ziejewski – poseł na Sejm RP, Mirosław Borowski – wiceprezes KRIR oraz Romuald Tański – prezes Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej.
Uczestnicy debaty wyrazili zaniepokojenie wobec braku pełnego przygotowania do nadchodzącego naboru wniosków o płatności bezpośrednie. Niemniej jednak rok 2023 jest rokiem przejściowym, który pozwoli ocenić założenia, a następnie wprowadzić stosowne zmiany legislacyjne. Kolejnym poruszonym tematem było wprowadzanie restrykcji związanych z ograniczaniem stosowania środków ochrony roślin, nawozów azotowych oraz zwiększenie udziału rolnictwa ekologicznego w strukturze produkcji. Rynek w Polsce nie jest przygotowany na tak daleko idące zmiany. Rozwiązania niektórych z tych problemów można upatrywać w rolnictwie precyzyjnym, jednak w ocenie uczestników debaty, wciąż zbyt mało środków finansowych przeznaczono na dotowanie tego sektora rolnictwa. Poruszono również temat wysoce niestabilnego rynku płodów rolnych, który w dużej mierze jest wynikiem napływu zbóż z Ukrainy. Wiele zastrzeżeń budzi także cena skupu interwencyjnego zbóż, którą należałoby urealnić do aktualnych kosztów produkcji. Niepokój budzą też znaczne obniżki cen mleka w ostatnich tygodniach, co stawia pod znakiem zapytania dalszą opłacalność produkcji mleka. Uczestnicy debaty zaapelowali o udział producentów rolnych w Sejmowej Komisji Rolnictwa, co pomoże pokazać skalę problemów z którymi borykają się na co dzień.
